Пред повеќе од 50 години, чудно радио ехо беше откриено во горните слоеви на атмосферата на Земјата. Сега научниците велат дека го нашле изворот на овој феномен.
Во 1962 година, радио опсерваторијата Hikamerka, која била изградена во близина на Лима, Перу, снимила необјаснив феномен што ги рефлектира радио брановите, пренесувајќи ги сигналите назад на земјата. Мистериозната причина за овие ехо беше на височина од 80 до 100 милји (130 и 160 километри) над морското ниво.
"Откако го изградија овој радар, тие го решија овој феномен", вели истражувачот Меерс Опенхајм од Центарот за вселенска физика на Бостонскиот универзитет. "Видоа многу сигнали што никогаш претходно не ги виделе".
Необичен радар
Иако беа објаснети други феномени кои се наоѓаат во опсерваторијата, овие радарски ехо продолжија да ги збунуваат научниците.
"Со цел да се види што се случува на таа надморска височина, истражувачите започнаа ракети опремени со антени и детектори за честички во тоа време. Инструментите кои беа дизајнирани да ги детектираат радарските бранови, речиси ништо не видеа", рече Опенхајм.
Покрај тоа, овој феномен се манифестира само во текот на денот, исчезнувајќи во ноќта. Ехо се појавува во зори секој ден на надморска височина од 160 километри над земјата, пред да падне на висина од 130 километри и да стане посилен. Потоа, на пладне, ехото почна да се крева назад до почетната точка до висина од 100 милји. Кога овој сигнал беше нацртан, тоа беше форма на ѓердан. За време на делумното затемнување на Сонцето во 2011 година, кое помина низ Националната Лабораторија за истражување на атмосферата во Индија, ехото се смири.
"Потоа се случила сончева светлина, а радио ехото се променило", рече Опенхајм. "Таа стана навистина силна."
Сонцето презема одговорност
Сега, благодарение на суперкомпјутерите, Опенхајм и Јакоб Димант, исто така, работат во Центарот за вселенска физика, моделираа ексцентричен радар за да го најдат виновникот - Сонцето.
"Ултравиолетовото зрачење од Сонцето се чини дека се сече во јоносферата (дел од горната атмосфера на Земјата, која се наоѓа помеѓу 50 и 370 милји, или 80 и 600 км над морското ниво), каде што е откриен радио-ехо", рекоа тие. "Тогаш зрачењето во форма на фотони (честички на светлината) ги дели молекулите, што резултира со формирање на позитивно наелектризирани честички наречени јони, првенствено позитивно наелектризиран кислород и слободен електрон (негативно наелектризирана честичка која не е поврзана со атом или молекула)."
"Овој ултра-наелектричен електрон или фотоелектрон се движи во форма на молња низ атмосферата, што е многу поладно на оваа надморска височина отколку фотоелектронот", рече Опенхајм.
Создавање бранови
Користејќи компјутерски симулации, научниците дозволија овие високо-енергетски електрони да комуницираат со други, помалку енергетски честички.
Бидејќи овие високо-енергетски електрони брзаат низ кул, бавна средина во јоносферата, формирана е т.н. кинетичка плазма нестабилност (турбуленција, во извесна смисла). Резултатот: електроните почнуваат да вибрираат на различни бранови должини.
"Еден вид на многу енергетски честички кои се движат низ популација од многу помалку енергетски честички е како да се работи со виолински лак над жиците. Ладна средина почнува да генерира резонантни бранови", објасни Опенхајм.
"Причината зошто ова не е објаснето долго време е дека тоа е многу сложен механизам", додаде тој.
